Η πτώση των κοινωνικών δικτύων: Γιατί αποχώρησα από τα ψηφιακά θέατρα της εγωιστικής αυταρέσκειας

https://www.deepl.com/ <<< TRADUZIONI PER SEMPRE, CON UN SOLO CLICK

Η πτώση των κοινωνικών δικτύων: Γιατί αποχώρησα από τα ψηφιακά θέατρα της εγωιστικής αυταρέσκειας

Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ παραδέχτηκε πρόσφατα ότι τα «κοινωνικά» δίκτυα έχουν εγκαταλείψει την ουσία τους: δεν συνδέουν πια ανθρώπους, αλλά τροφοδοτούν ψυχαγωγικές οθόνες. Η Meta (Facebook, Instagram) έχει μετατραπεί σε ένα ψηφιακό σουπερμάρκετ προσοχής, όπου οι χρήστες είναι απλώς καταναλωτές ενός ατελείωτου χείμαρρου επιπόλαιου περιεχομένου.

Αυτή η παραδοχή δεν είναι απλώς μια εταιρική ομολογία· είναι η επίσημη πιστοποίηση του θανάτου της διαπροσωπικής επικοινωνίας στο διαδίκτυο. Και εγώ, όπως πολλοί άλλοι, αποφάσισα να αποχωρήσω οριστικά από αυτό το τοξικό οικοσύστημα.

Τα τελευταία χρόνια, οι μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Instagram, X/Twitter) βρίσκονται σε μια καταδρομική παρακμή. Η Meta, η Google και άλλοι γίγαντες της τεχνολογίας αντιμετωπίζουν απώλεια χρηστών, μειωμένη εμπιστοσύνη και ανερχόμενους ανταγωνιστές (π.χ. AI-driven πλατφόρμες όπως το ChatGPT).

Αυτή η μετατόπιση δεν είναι απλώς μια τροποποίηση της αγοράς – είναι το τέλος μιας εποχής. Και οι μάρκες που βασίζονται σε αυτά τα κανάλια πρέπει να προσαρμοστούν άμεσα ή να ρισκάρουν να μείνουν πίσω.

Διάβασε παλαιότερη δημοσίευσή μου στον Τύπο:

“Facebook μια ψευδαίσθηση ελευθερίας”

grecia.it/facebook-μια-ψευδαίσθηση-ελευθερίας/


1. Το καναρίνι στο ανθρακωρυχείο: Η κατάρρευση του X (Twitter)

  • Αποτίμηση που καταρρέει: Το X, μετά την εξαγορά του από τον Elon Musk, έχει χάσει 79% της αξίας του (από 44 δισεκατομμύρια 9,4 δις).

  • Αποχώρηση διαφημιζομένων: Λόγω της πτώσης στην ποιότητα περιεχομένου και της αύξησης του hate speech, μεγάλες εταιρείες έχουν αποσύρει τις διαφημίσεις τους.

  • Μάθημα για την Meta: Παρά τα προφανή σημάδια, η Meta ακολουθεί την ίδια στρατηγική με το X, μειώνοντας τον έλεγχο περιεχομένου και αυξάνοντας την πολωτικότητα.


2. Η Meta διπλασιάζει τα λάθη του X

  • Αποδέσμευση του περιεχομένου: Ο Ζούκερμπεργκ ανακοίνωσε πως θα μειώσει τους ελεγκτές γεγονότων και θα αυξήσει το πολιτικό και αμφιλεγόμενο περιεχόμενο – ακριβώς όπως έκανε το X.

  • Πιθανές συνέπειες:

    • Απώλεια χρηστών: Όπως στο X, πολλοί θα μετακινηθούν σε εναλλακτικές πλατφόρμες (Mastodon, Bluesky).

    • Κίνδυνος για μάρκες: Η ασφάλεια των εμπορικών σημάτων θα μειωθεί, καθώς το περιεχόμενο θα γίνει πιο τοξικό και απρόβλεπτο.


3. Κοινωνικά δίκτυα vs. AI: Η νέα μάχη

  • Η Google χάνει έδαφος: Το μερίδιο αγοράς της στις αναζητήσεις πέφτει κάτω από 90% για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, λόγω της ανάδυσης της τεχνητής νοημοσύνης (ChatGPT, Perplexity).

  • Το μέλλον της Meta:

    • Το Facebook και το Instagram δεν είναι πλέον “κοινωνικά”, αλλά πλατφόρμες ψυχαγωγίας με αλγοριθμικά εθιστικό περιεχόμενο.

    • Η ανάπτυξη AI (Meta AI) μπορεί να είναι η μόνη διέξοδος, αλλά η εταιρεία υστερεί έναντι της OpenAI και της Google.


4. Τι πρέπει να κάνουν οι μάρκες;

Α) Απευθείας σχέσεις με πελάτες

  • Ιστότοποι & email marketing: Ο έλεγχος των δικών σας καναλιών (όπως newsletters) γίνεται απαραίτητος.

  • Private communities: Πλατφόρμες όπως Discord ή Slack προσφέρουν ασφαλέστερη αλληλεπίδραση.

Β) Απομάκρυνση από την εθιστική ψυχαγωγία

  • Ποιοτικό vs. ποσοτικό περιεχόμενο: Οι καταναλωτές προτιμούν αξιόπιστα, χειροποίητα περιεχόμενα έναντι των αλγοριθμικών προτάσεων.

  • Ανθρώπινη σύνδεση: Επενδύστε σε πραγματικές συζητήσεις (webinars, events) αντί για απλές αναρτήσεις.


Το τέλος μιας εποχής, η αναγέννηση μιας νέας

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι πλέον αξιόπιστες για τις μάρκες. Η παρακμή τους δημιουργεί ευκαιρίες για:

  • Απευθείας σχέσεις με το κοινό (owned media).

  • Πιο έξυπνη χρήση της τεχνολογίας (AI, chatbots).

  • Επιστροφή στην ανθρώπινη επικοινωνία.

Οι μάρκες που θα προσαρμοστούν τώρα θα κυριαρχήσουν αύριο.


[Βασισμένο σε τρέχουσες τάσεις, αναλύσεις της αγοράς και δημοσιεύσεις όπως το The New Yorker, WSJ, και Brand Finance.]


Η δική μου, προσωπική αιτιολόγιση της απομάκρυνσης:

1. Τα κοινωνικά δίκτυα ως θέατρο της εγωιστικής αυταρέσκειας, idiots

Α) Το τέλος της διαπροσωπικής eπικοινωνίας

  • Σύμφωνα με τα στοιχεία της Meta, μόνο 7% του περιεχομένου στο Instagram προέρχεται από πραγματικούς φίλους.

  • Οι χρήστες δεν ανταλλάσσουν ιδέες, αλλά “κάνουν like” σε επιλεγμένες εικόνες από αλγορίθμους που προωθούν εθιστικό περιεχόμενο (TikTok-style βίντεο, εικονικές “influencer” ζωές).

Β) Η ψευδαίσθηση της σύνδεσης

  • Οι λεγόμενοι “φίλοι” είναι συχνά δια παντός άγνωστοι με κοινές διαδικτυακές συνήθειες.

  • Η συλλογική επιβεβαίωση (likes, shares) δημιουργεί μια ψευδή αίσθηση κοινότητας, ενώ στην πραγματικότητα απομονώνει και αλλοτριώνει, υπνωτίζει, προκαλεί εθισμό!


2. Ο αλγόριθμος ως σύγχρονος πειρασμός

Α) Η δικτατορία της προσοχής

  • Οι πλατφόρμες εξαρτώνται από την εθιστική συμπεριφορά για οικονομικά, αισχρά και ανήθικα, παραπλανητικά συνήθως κέρδη.

  • Μελετήσεις δείχνουν ότι ο εγκέφαλος αντιδρά στα social media όπως στο τζόγο (ντοπαμινικές αναταράξεις).

Β) Η αποβλάκωση της σκέψης

  • Το περιεχόμενο είναι εξατομικευμένο για να παραμένει επιφανειακό, διάρκειας προσοχής λίγων δευτερολέπτων κατανάλωσης, ολοένα και πιο μειωμένης ικανότητας συγκέντρωσης σε κάποιο θέμα, με τάση στην ατροφική επίπεδη “σκέψη”:

    • Βιντεάκια 15 δευτερολέπτων (TikTok, Reels) καταστρέφουν την ικανότητα για βαθύτερη ανάγνωση.

    • Αυτόματες συστάσεις περιορίζουν την έκθεση σε διαφορετικές απόψεις.


3. Πολιτισμική υπεραξία vs. ψηφιακή σαβούρα

Α) Η θριαμβευτική επιστροφή των παλαιών μέσων

  • Βιβλία, έντυπα περιοδικά, συζητήσεις face-to-face προσφέρουν αυθεντικό διάλογο.

  • Το FILO ITALOELLENICO, για παράδειγμα, στηρίζεται στην ποιοτική ανταλλαγή ιδεών, όχι σε αλγοριθμικά φίλτρα, δεν πληρώνει αλγορίθμους για να φέρει μεγάλο αριθμό επισκεπτών, σέβεται τους χρήστες, τους προβάλει ως συμμέτοχους πρωταγωνιστές στο εγχείρημα της διεπικοινωνίας, εφόσον μπουν στον κόπο να παράγουν γνήσια, ουσιαστική, προσωπική επικοινωνία ποιότητας.

Β) Γιατί δεν θα γυρίσω πίσω, στη Βαβέλ της ιστοσαβούρας

  1. Χρόνος: Οι ώρες που χάνονται σε infinite scrolling είναι ώρες λιγότερου διαβάσματος, συγγραφής, δημιουργίας.

  2. Συμπεριφορική υγεία: Η συνεχής σύγκριση με κατασκευασμένες ψηφιακές ζωές οδηγεί σε άγχος και χαμηλή αυτοεκτίμηση.

  3. Ελευθερία σκέψης: Χωρίς αλγορίθμους, η πληροφόρηση που λαμβάνω είναι επιλεγμένη από εμένα, όχι από την Meta.


Συμπέρασμα: Μια πράξη αντίστασης

Η αποχώρηση από τα κοινωνικά δίκτυα δεν είναι διακοπή, αλλά επανάκτηση:

  • της προσοχής μου,

  • της δημιουργικότητάς μου,

  • και της ιδιωτικότητάς μου.

Ο Ζούκερμπεργκ το παραδέχτηκε: τα social media δεν είναι πλέον κοινωνικά. Είναι ψηφιακά τσιρκοκυριάτικα και εγώ δεν είμαι κλόουν.

Κλείστε τις εφαρμογές. Ανοίξτε βιβλία.
Συζητήστε με πραγματικούς ανθρώπους.

Η πραγματική επανάσταση ξεκινά με την αποσύνδεση.

Καθώς τα κοινωνικά δίκτυα βυθίζονται στον θόρυβο των αλγορίθμων, της πολωτικότητας και των εφήμερων εθισμών, αναδύεται μια ανάγκη τόσο βαθιά όσο και επείγουσα: την αναζήτηση μιας ψηφιακής όασης, όπου ο λόγος είναι έντιμος, η σκέψη ελεύθερη και η γνώση αληθινή. Υπήρξα πρωταγωνιστής του διαδικτύου ήδη από τις αρχές του 1980, δεν θα πάψω να εργάζομαι για την ποιοτική του χρήση με μεταρρυθμίσεις αναβάθμισης.

Οι πλατφόρμες που κάποτε υπόσχονταν σύνδεση, έχουν μετατραπεί σε χώρους ψευδο-διαλόγου, όπου η προσοχή είναι το νόμισμα και η υπερβολή το νόημα. Αλλά σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτος, πιο θορυβώδης, πιο αδιάκριτος, οι εγγράμματοι αναγνώστες – εκείνοι που απαιτούν βάθος, ακεραιότητα και νοημοσύνη – θα στραφούν ολοένα και πιο αποφασιστικά προς χώρους που σέβονται τον λόγο, όχι το εύκολο κλισέ και το απλό κλικ.

Το μέλλον του διαδικτύου δεν ανήκει σε ατέρμονες ροές επιφανειακού περιεχομένου, αλλά σε ψηφιακές αγορές ιδεών, όπου η γνώμη έχει βάρος, η πληροφορία ελέγχεται και ο διάλογος οδηγεί κάπου, έχει πρακτικές εφαρμογές στις ζωές μας, φτιάχνει κοινωνίες. Όσο οι μεγάλες πλατφόρμες καταρρέουν υπό το βάρος της αναξιοπιστίας τους, το πνεύμα του διαφωτισμού θα αναγεννηθεί σε μικρότερες, πιο ποιοτικές κοινότητες – όχι ως παρωχημένο ιδεώδες, αλλά ως μοναδική ανθρώπινη ανάγκη.

Γιατί στο τέλος, η πληροφορία δεν είναι απλώς «περιεχόμενο». Είναι η πρώτη ύλη της σκέψης, της δράσης, της κοινωνίας. Και όσο το διαδίκτυο γίνεται πιο χαοτικό, τόσο πιο πολύ θα λαχταράμε εκείνα τα σπάνια μέρη που το διατηρούν φωτεινό, αξιοσέβαστο και αξίζον τον χρόνο μας.

Το διαδίκτυο που θέλουμε δεν έχει πεθάνει – απλώς περιμένει να το ξαναχτίσουμε.


[Το άρθρο εμπνεύστηκε από την αρχική ανάλυση του The New Yorker, τις αναδημοσιεύσεις διεθνούς Τύπου, με προσθήκες που αντανακλούν την πολιτισμική γραμμή του FILO ITALOELLENICO και προσκαλούμε τους αναγνώστες μας σε δημόσιο διάλογο με γόνιμο σχολιασμό.]


Loading

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *