Μαρμάρι και Πόρτο Κάγιο: Τα “διαμάντια” της Λακωνικής Μάνης
Τα δύο κοντινά φυσικά απάνεμα λιμανάκια κοντά στο ακρωτήριο Ταίναρο, υπήρξαν για αιώνες λημέρια πειρατών με τον πιο ξακουστό από όλους τον Λάμπρο Κατσώνη. Δεξί χέρι και πρωτοπαλίκαρο του Κατσώνη ήταν ο προπάππος μου Αναστάσης Ανδρούτσος, αδελφός του Γεωργίου, Κυριάκου, Ανδρέα, όλα εγγόνια του Κολιανδρούτσου που ήταν φρούραρχος του Παλαμηδίου έως το 1715. Δεν ακολούθησε τους Βενετούς στη Μεσσηνία την παράδοση στους οθωμανούς και από κει στη Σικελία, προτίμησε να κατοικήσει τις έρημες έως τότε Σπέτσες ιδρύοντας τον οικισμό Καστέλι ασκώντας ελεύθερα το ναυτικό επάγγελμα του εμπόρου, κουρσάρου, πειρατή… μισθοφόρου πολεμιστή.
Η μητρική μου ρίζα κρατάει από Αλβανούς που έφτασαν στον Μοριά από το Άρβανο, κεφαλοχώρι κοντά στα σημερινά Τίρανα, πιθανότατα το 1391. Εγκαταστάθηκαν έξω από τη φραγκική νησίδα που βρίσκεται το σημερινό ιστορικό κέντρο του Ναυπλίου, στον οικισμό που πήρε την ονομασία Αρβανιτιά. Οι πρόγονοί μου ήταν μισθοφόροι πολεμιστές που έφτασαν να είναι φρούραρχοι του Παλαμηδίου και των κάστρων της περιοχής για λογαριασμό των Βενετών. Ξακουστός ανάμεσά τους ο Κολιανδρούτσος, γενάρχης των Σπετσών και του Πραστού Αρκαδίας.
Ο πολιορκητής από τη θάλασσα της Μονεμβασιάς ήταν ο προπάππους μου Αναστάσης Ανδρούτσος από τις Σπέτσες, αρχηγός του σπετσιώτικου στόλου. Αυτός υπέγραψε ως εγγυητής της σωτηρίας των Οθωμανών που παραδόθηκαν στους Ρωμιούς για να φυγαδευτούν στη Μικρά Ασία. Παρόλα αυτά η σφαγή τους που ακολούθησε μέσα στο κάστρο, δεν απεφεύχθη και μόνο ελάχιστοι που μπορούσαν να πληρώσουν με τιμαλφή την σωτηρία τους επιβιβάστηκαν σε πλοία και αφέθηκαν σε ξερονησίδες στο Αιγαίο να πεθάνουν της πείνας και της δίψας.
Ο προπάππος μου Γιωργάκης Ανδρούτσος ή Κολιανδρούτσος, εγγονός του Νικόλα, stradioti από το Ναύπλιο, υπήρξε Αρβανίτης ναύαρχος των Σπετσών και του ελληνικού στόλου το 1821, με καταγωγή από το Ναύπλιο και τον Πραστό, αναφέρεται ανάμεσα στους κυβερνήτες των Τσακώνικων και Σπετσιώτικων συμμετοχικών πλοίων κι εφοπλιστών όπως και ο αδελφός του Αναστάσης, συνέταιρος και έμπιστος άνθρωπος του Λάμπρου Κατσώνη.
ΑΛΒΑΝΟΦΩΝΟΙ ΣΤΟΝ ΜΟΡΙΑ, ΟΙ ΑΡΒΑΝΙΤΕΣ
Το 1397 κατέφτασαν στον Μοριά 60.000 υπό των Τούρκων Οθωμανών πολεμιστές του σουλτάνου υπό τον Εγιούπ-Πασά, κατά τους σύγχρονους χρονογράφους, επέδραμαν στην «παλαιάν και ονομαστήν πόλιν τού Άργους πολεμήσαντες έλαβον και υπέρ τας τριάκοντα χιλιάδας αιχμαλώτους λαβόντες εν τη Ασία αποίκους εποίησαν και τα τείχη αυτής χαλάσαντες έρημον κατέλιπον.» Μετά την αποχώρηση των Τούρκων εισέρρευσε πλήθος Αρβανιτών στον σχεδόν έρημο τόπο, οι οποίοι και την μητρική τους γλώσσα μετέδωσαν και τις πλείστες θέσεις και χωριά μετονόμασαν με τα επώνυμα των προκριτέρων Αλβανικών οικογενειών, τα οποία διατηρήθηκαν μέχρι την πρόσφατη αλλαγή των περισσοτέρων από το σύγχρονο εθνικό ελληνικό κράτος.
…
H NAPOLI DI ROMANIA ΤΩΝ STRADIOTI (15ΟΣ-16ΟΣ ΑΙ.):
Α’: ΠΩΣ Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΣΕ ΠΑΤΡΙΔΑ
Η στενή σύνδεση του βενετοκρατούμενου Ναυπλίου με τις τύχες του Δεσποτάτου του Μοριά αντανακλάται και στην ονομασία των stradioti, που, αντίθετα από ό,τι έχει υποστηριχθεί ως προς την ετυμολογία της (ότι προέρχεται από τη λέξη strada), αποτελεί προφανές γλωσσικό δάνειο της ελληνικής (στρατιώτης) στη βενετική.
Ο θεσμός των μισθοφόρων στρατιωτών του είδους που οι stradioti αναδείχθηκαν αργότερα, σχετίζεται με τις πολιτικές εποικισμού των τελευταίων δεσποτών του Μοριά και κατ’ επέκταση των βυζαντινών αυτοκρατόρων των τελευταίων δύο αιώνων: στην usanza greca αναζητούν οι βενετικές πηγές το πρότυπο δημιουργίας αυτών των πολεμικών σωμάτων ατάκτων.
…
Τα Σπετσιωτικά
Οι Σπέτσες κατοικήθηκαν στις αρχές του 1700, με πρώτο κύμα κατοίκων αποτελούμενο από φυγάδες της πόλης του Ναυπλίου το 1715 που ήθελαν να αποφύγουν την κυριαρχία των Οθωμανών και να συνεχίσουν τη ναυτική πολεμική και εμπορική παράδοσή τους. Κυρίως Αρβανίτες, Τσάκωνες, Λάκωνες και Κρανιδιώτες ήταν η σύνθεση των πρώτων κατοίκων.
…
Παραθέτω μια παράγραφο από δημοσίευσή μου:
Ο Λάμπρος Κατσώνης, με προϋπηρεσία στο Ρώσικο ναυτικό με επιχειρησιακό κέντρο τα Κύθηρα, με Ρωμαίικα πλοία, κουρσεύει οθωμανική μοίρα κοντά στην Κάρπαθο, την οποία τελικά τρέπει σε φυγή. Στη φωτογραφία εικονίζεται η σημαία του κουρσάρου Λάμπρου Κατσώνη με τις τρεις καρδιές, ιταλική γραφή και τα χρώματα της Ρωσίας, για λογαριασμό και υπό την προστασία του Τσάρου, που ύψωσε στο Πόρτο Κάγιο της Μάνης, ανατολικό κολπίσκο του Ταίναρου, από όπου εξαπέλυε κουρσάρικες επιθέσεις σε περαστικά πλοία. Το δεύτερο καταφύγιο ήταν το Μαρμάρι στη δυτική πλευρά του Ταίναρου.
Στον τόμο που παραθέτω παρακάτω υπο μορφή σχολίων, υπάρχουν πολλές ιστορικές πηγές από τις Σπέτσες, πολύ χρήσιμες ώστε να διασταυρωθούν πληροφορίες που διαθέτουμε από άλλες δημοσιεύσεις της τότε εποχής αλλά και κατοπινές, επιστημονικές.
Επίσης βρίσκω συχνές παραπομπές στον αρχιναύαρχο του ελληνικού στόλου Γιωργάκη Ανδρούτσο, αδελφό του Αναστάση, γόνοι της προσφυγικής οικογένειας Αρβανιτών του Ναυπλίου το 1715 από την οποία κατάγομαι κι εγώ από το Τσακώνικο σκέλος της και παρακάτω, σε άλλο σχόλιο, δημοσιεύω σχετικά με την προσωπική του μαρτυρία στην επανάσταση του 1821.
Ο Αναστάσης Ανδρούτσος, προπάππος μου, συνυπογράφει ως καραβοκύρης και αρχηγός ναύαρχος των Σπετσιωτών την εγγύηση των Ρωμιών πολιορκητών προς τους Οθωμανούς, Ρωμιούς κι Εβραίους της Μονεμβασιάς, πως θα μεταφερθούν σώοι κι αβλαβείς στη Μικρά Ασία με τον ρωμαίικο στόλο αν παραδώσουν την πόλη αμαχητί. Κι όμως, στην επίσημη παράδοση του κλειδιού του κάστρου σε αργυρό δίσκο, οι Ρωμιοί παραβιάζουν τη συμφωνία, κάνουν γιουρούσι και σφάζουν για πλιάτσικο άπαντες αδιακρίτως, παίρνουν για τα σκλαβοπάζαρα τα γυναικόπαιδα, αρπάζουν τιμαλφή και σκοτώνονται μεταξύ τους για τον μοιρασμό των λαφύρων. Ένα μικρό μέρος του πληθυσμού που εξαγοράζει τη σωτηρία του με κοσμήματα, περνά με κάποια πλοιάρια της Μπουμπουλίνας σε ξερονήσια, όπου χωρίς νερό και τροφή είναι καταδικασμένοι να πεθάνουν αμέσως με κακουχίες.
…
Αυτό το ποστ αποδεικνύει περίτρανα πως ο Μοριάς και τα νησιά του Αιγαίου είχαν την πλήρη αυτονομία τους από τους Οθωμανούς.
Η τοπική αυτοδιοίκηση καθόριζε τα πάντα στο εσωτερικό της εκάστοτε κοινότητας των Ρωμιών ενώ η μοναδική υποχρέωση προς τον Σουλτάνο ήταν η ετήσια καταβολή φόρων για τη φύλαξη και ασφάλεια με στρατιωτικές δυνάμεις, την είσπραξη των οποίων έκανε απεσταλμένος αξιωματούχος. Σε 60.000 μισθοφόρους των Οθωμανών αντιστοιχούσαν 600.000 Ρώσοι μισθοφόροι του τσάρου σε διαρκή πόλεμο μεταξύ τους.
Σε Ύδρα και Σπέτσες για παράδειγμα, υπήρχε μόνο ένας Οθωμανός τελώνης που κατέγραφε τα περιουσιακά στοιχεία των νησιωτών και τα εισαγόμενα κι εξαγόμενα εμπορεύματα. Κυρίως μεριμνούσαν στην καταγραφή αρμάτων, οπλιτών και κανονιών στα εμπορικά πλοία με σχετική άδεια πάντα του σουλτάνου για εφοπλισμό του στόλου του. Οι άδειες δίνονταν για εμπόριο και κουρσάρικες επιδρομές σε χριστιανικά πλοία.
Μετά τη συνθήκη Κιουτσούκ Καϊναρτζή οι Ρωμιοί, με πρώτον τον Αρβανιτορώσσο Λάμπρο Κατσώνη Cazzone και ναύαρχο τον προπάππο μου Αρβανιτοβένετο Αναστάση Ανδρούτσο Andreuccio, (αδελφό του Γεώργιου, ναυάρχου του σπετσιώτικου στόλου) σήκωσαν μπαϊράκι με ρωσικά χρώματα και με την κάλυψη του Ρωσικού στόλου στα Κύθηρα, άρχισαν συστηματική πειρατεία και κούρσεμα όλων ανεξαρτήτως των διερχόμενων πλοίων, με λημέρια το Πόρτο Κάγιο και Μαρμάρι της Μάνης.
Το ακρωτήριο Ταίναρο όριζε τα φυσικά σύνορα ανάμεσα στις δυτικές χώρες της καθολικής λατινοκρατίας από τις ανατολικές χώρες υπό την επιρροή των Οθωμανών Βαλκανίων και Τούρκων και της ορθόδοξης Ρωσίας. Γι’ αυτό κοντά στο ακρωτήριο Ταίναρο προσήλθαν λαοί από όλη τη Μεσόγειο, πυκνοκατοίκησαν την έρημη και άγονη Μάνη με άφθονα μικρά χωριά – λημέρια πειρατών, για πλιάτσικο στο στενό Πελοποννήσου – Κρήτης υλικού πλούτου και σκλαβοπάζαρων, τη μόνη ανθηρή οικονομία της εποχής.
Η παραλία Πόρτο Κάγιο βλέπει ανατολικά προς το Μυρτώο πέλαγος, δηλαδή το Αιγαίο και το λημέρι οικισμός των Ανδρουτσέων ήταν το Κυπαρίσσι Λακωνίας, ως ενδιάμεσος επιχειρησιακός σταθμός μεταξύ Αργοσαρωνικού και Μάνης.
Η παραλία Πόρτο Κάγιο βλέπει ανατολικά προς το Μυρτώο πέλαγος, δηλαδή το Αιγαίο και το λημέρι οικισμός των Ανδρουτσέων ήταν το Κυπαρίσσι Λακωνίας, ως ενδιάμεσος επιχειρησιακός σταθμός μεταξύ Αργοσαρωνικού και Μάνης.
Η παραλία Μαρμάρι θεωρείται από τις ομορφότερες της Λακωνικής Μάνης. Αποτελεί ιδανικό προορισμό για όσους θέλουν να απολαύσουν τις καλοκαιρινές βουτιές τους στα καταγάλανα νερά του Μεσσηνιακού Κόλπου με θέα τη δύση του ήλιου στο Ιόνιο.
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε στον σύνδεσμο:
facebook.com/evangelos.alexandris.andruzzos
facebook.com/evangelos.alexandris.andruzzos
Μία από τις ομορφότερες παραλίες -αν όχι η ομορφότερη- στη δυτική Λακωνική Μάνη είναι το Μαρμάρι, πολύ κοντά στην ανατολική πλευρά στο Πόρτο Κάγιο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για δύο συνεχόμενες παραλίες με αμμουδιά και καταγάλα νερά.
Το Μαρμάρι βρίσκεται περίπου 40 χιλιόμετρα μακριά από τον οικισμό ΑρεόποληΛακωνίας ενώ πίσω του ακριβώς βρίσκεται το φυσικό, απάνεμο λιμάνι της λακωνικής γης, Πόρτο Κάγιο.
Η πρώτη παραλία είναι εύκολα προσβάσιμη, καθώς βρίσκεται μπροστά από ξενοδοχείο και είναι οργανωμένη με ομπρέλες και ξαπλώστρες.
Στη δεύτερη παραλία δεν μπορεί κανείς να φτάσει οδικώς, παρά μόνο ακολουθώντας ένα μονοπάτι για περίπου δέκα λεπτά. Η γαλήνη που προσφέρει το μέρος είναι αναντικατάσταση, όπως και η θέα στον Μεσσηνιακό κόλπο.
Το Μαρμάρι και το Πόρτο Κάγιο διαθέτουν ακόμα παραδοσιακές ταβέρνες, καφετέριες, καθώς και διαμονή σε όμορφα ξενοδοχεία και ξενώνες.
Για να δείτε βίντεο με ντρον πατήστε στους συνδέσμους:
Μαρμάρι
Πόρτο Κάγιο
Μαρμάρι
Πόρτο Κάγιο
www.grecia.it FILO ITALOELLENICO
Εκπαιδευτικός, κοινωνιολόγος, δημοσιογράφος, εκδότης.
Σύμβουλος οργάνωσης και επικοινωνίας.
Συντονιστής διεθνών ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Visualizzazioni: 7