https://www.deepl.com/ <<< PER TRADUZIONI ACCURATE CON UN CLICK
Οι πειρατές του Αργοσαρωνικού ήταν οι πρόδρομοι της μετανάστευσης
Στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα, τα νησιά του Αργοσαρωνικού — Σπέτσες, Ύδρα και Σαλαμίνα — ήταν ένα σταυροδρόμι εμπορίου και ναυτιλίας, αλλά και μια μόνιμη εστία πειρατείας και απειλής της ναυτιλίας. Η οικονομική αστάθεια, η Οθωμανική κυριαρχία και οι πολιτικές αναταραχές της εποχής, ώθησαν πολλούς νησιώτες σε αυτό το επικίνδυνο, καθαρά τυχοδιωκτικό και βίαιο επάγγελμα. Η πειρατεία δεν ήταν πάντα μια επιλογή, αλλά συχνά μια ανάγκη για επιβίωση σε μια εποχή γεμάτη ανασφάλεια και φτώχεια.
el.wikipedia.org/wiki/Ελληνοαυστραλοί
Ο Σπετσιώτης Γεώργιος Βασιλάκης και οι πειρατές σύντροφοί του
Ο Γεώργιος Βασιλάκης, ένας Σπετσιώτης καπετάνιος, ήταν ένας από αυτούς τους άνδρες. Με το πλήρωμά του, που αποτελούνταν από τους Γκίκα Βούλγαρη, Γεώργιο Λαρίτσο, Αντώνη Μανώλη, Δαμιανό Νίνη, Νικόλα Παπανδρέα και Κωνσταντίνο Στρομπόλη, λεηλατούσαν εμπορικά πλοία στο Αιγαίο, επιδιώκοντας να βρουν τρόπους επιβίωσης σε μια εποχή γεμάτη αναταραχή. Η γολέτα τους, γρήγορη και ευέλικτη, ήταν το όπλο τους, ενώ η γνώση των νησιών και των θαλασσίων διαδρομών τους έκανε ανυπολόγιστους κινδύνους για τη ναυσιπλοΐα της εποχής.
Όμως, το 1828, η τύχη τους άλλαξε. Ένα βρετανικό πολεμικό πλοίο, που περιπολούσε τη Μεσόγειο για να προστατεύσει τα εμπορικά δρομολόγια της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, συνέλαβε την ομάδα του Βασιλάκη κοντά στη Μάλτα. Οι Βρετανοί, που είχαν εδραιώσει την κυριαρχία τους στη θάλασσα, δεν δίστασαν να επιβάλουν αυστηρές ποινές στους πειρατές.
https://www.ertnews.gr/omogeneia/oi-protoi-ellines-poy-metanasteysan-stin-aystralia/
Η δίκη και η εξορία
Η δίκη στη Μάλτα ήταν σύντομη και αυστηρή. Ο Βασιλάκης και οι σύντροφοί του καταδικάστηκαν σε εξορία στην Αυστραλία, μια απομακρυσμένη βρετανική αποικία καταδίκων. Το ταξίδι προς τη Νέα Νότια Ουαλία ήταν εφιαλτικό. Τα πλοία που μετέφεραν τους καταδίκους ήταν γεμάτα ασθένειες, πείνα και απελπισία. Πολλοί δεν επέζησαν του ταξιδιού, αλλά εκείνοι που έφτασαν βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια σκληρή πραγματικότητα: καταναγκαστική εργασία σε αγροκτήματα, ορυχεία και δημόσια έργα, υπό τον καυτό ήλιο της Αυστραλίας.
Σύμφωνα με άλλα ιστορικά ντοκουμέντα από εφημερίδες της εποχής, ο πρώτος Έλληνας που πάτησε το πόδι του στην Αυστραλία το 1811 λεγόταν Γεώργιος Μανουήλ ή Εμμανουήλ. Απεβίωσε το 1878 σε ηλικία 101 ετών. Ο ίδιος έλεγε πως πολέμησε υπό τις διαταγές του Λόρδου Νέλσον στη ναυμαχία του Νείλου το 1798.
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, ο πρώτος Έλληνας που έφθασε στην Αυστραλία, ήταν ο Υδραίος Καπετάνιος Δαμιανός Γκίκας, που συνελήφθη άδικα για πειρατεία και καταδικάστηκε σε εξορία στο Σίδνεϊ (1802). Η ιστορία όμως αυτή δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί με σιγουριά, αφού δεν έχει βρεθεί -ακόμη τουλάχιστον- τίποτε σχετικό στα αρχεία της Αυστραλίας ή της Ελλάδας
Αναφέρεται επίσης, ότι το 1814, ο Έλληνας Γιώργος Παππάς, βρέθηκε στην Αυστραλία ως μέλος βρετανικού πληρώματος εποικισμού. Παντρεύτηκε μια ιθαγενή (Αβορίγινα), εγκατέλειψε το πλοίο του και εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Σίδνεϋ.
Αυστραλιανές εφημερίδες του 1900, αναφέρουν ότι υπήρχαν και άλλοι Έλληνες που φέρεται ότι έφτασαν στην Αυστραλία μεταξύ των ετών 1803 και του 1820. Όλες οι άλλες πηγές, συγκλίνουν στο ότι οι πρώτοι Έλληνες που πάτησαν το πόδι τους στην Αυστραλία, ήταν 7 ναυτικοί, πειρατές από τον Αργοσαρωνικό, που είχαν καταδικαστεί σε εξορία.
Η ζωή στην Αυστραλία
Παρά τις δυσκολίες, οι Ρωμιοί κατάφεραν να διατηρήσουν την ταυτότητά τους. Μιλούσαν ελληνικά, κυρίως αλβανική (αρβανίτικα και ιταλικά – βενετικά μεταξύ τους), θυμόντουσαν τα νησιά τους και ονειρεύονταν την επιστροφή. Ο Γεώργιος Βασιλάκης, με την επιμονή και την ευφυΐα του, κατάφερε να κερδίσει με τις πιστές υπηρεσίες του την εμπιστοσύνη των αρχών και να απελευθερωθεί νωρίτερα από πολλούς άλλους. Έγινε ένας από τους πρώτους Έλληνες εποίκους της Αυστραλίας, ανοίγοντας το δρόμο για άλλους μετανάστες που θα ακολουθούσαν.
Η κληρονομιά των πειρατών
Η ιστορία του Γεώργιου Βασιλάκη και των συντρόφων του δεν είναι μόνο μια ιστορία πειρατείας και εξορίας. Είναι μια μαρτυρία της ανθρώπινης αντοχής και της επιθυμίας για μια καλύτερη ζωή. Η παρουσία τους στην Αυστραλία άνοιξε το δρόμο για τις μεταγενέστερες μεταναστευτικές ροές Ελλήνων και Ιταλών, που αναζήτησαν μια νέα πατρίδα στον Νέο Κόσμο.
Σήμερα, οι απόγονοι αυτών των πρώτων μεταναστών ζουν σε όλη την Αυστραλία, φέρνοντας μαζί τους την κληρονομιά των νησιών του Αργοσαρωνικού. Η ιστορία τους θυμίζει ότι η μετανάστευση δεν είναι μόνο μια πράξη απελπισίας, αλλά και μια πράξη ελπίδας — η ελπίδα για μια καλύτερη ζωή, σε μια νέα γη.
Ιστορικά Στοιχεία και Πηγές
- Η πειρατεία στον Αργοσαρωνικό ήταν ένα φαινόμενο που συνδεόταν με τις οικονομικές και πολιτικές συνθήκες της εποχής. Πολλοί νησιώτες, ναυτικοί στο επάγγελμα σχεδόν όλοι τους, αναγκάστηκαν να ασχοληθούν με την πειρατεία λόγω της φτώχειας και της Οθωμανικής καταπίεσης.
- Η Βρετανική Αυτοκρατορία, κατά τον 19ο αιώνα, είχε εδραιώσει την κυριαρχία της στη Μεσόγειο και την παγκόσμια ναυτιλία. Η καταπολέμηση της πειρατείας ήταν μια προτεραιότητα για τη διατήρηση των εμπορικών διαδρομών.
- Η Αυστραλία, ως αποικία καταδίκων, αποτελούσε έναν τόπο εξορίας για πολλούς καταδικασμένους από τη Βρετανική Αυτοκρατορία. Οι Έλληνες πειρατές ήταν μια μικρή, αλλά μαζί με τους αδελφούς Ιταλούς σημαντική ομάδα ανάμεσα στους καταδίκους και σήμερα αποτελούν τις δυο μεγαλύτερες κοινότητες μεταναστών του δυτικού κόσμου.
- Η ιστορία των Ελλήνων και Ιταλών καταδίκων στην Αυστραλία αποτελεί μέρος της ευρύτερης ιστορίας της μετανάστευσης από τη Μεσόγειο προς τον Νέο Κόσμο. Αυτοί οι άνθρωποι ήταν οι πρόδρομοι των σύγχρονων μεταναστευτικών κινήσεων.
Βιβλιογραφία – Διαθέσιμες πηγές και δημοσιεύσεις
- State Archives & Records NSW (Αρχεία της Νέας Νότιας Ουαλίας)
Τα αρχεία της Νέας Νότιας Ουαλίας περιέχουν καταγραφές καταδίκων που εξορίστηκαν στην Αυστραλία. Μερικά από αυτά τα αρχεία είναι διαθέσιμα ψηφιακά μέσω της ιστοσελίδας State Archives & Records NSW. Αναζητήστε καταγραφές από τις δεκαετίες του 1820 και 1830, όταν οι πρώτοι Έλληνες καταδικοί έφτασαν στην Αυστραλία. - Trove (Εθνική Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αυστραλίας)
Η πλατφόρμα Trove προσφέρει πρόσβαση σε ψηφιοποιημένες εφημερίδες, αρχεία και βιβλία. Μπορείτε να αναζητήσετε όρους όπως “Greek convicts Australia”, “Georgios Papadopoulos”, ή “Hydra Spetses pirates Australia”. Υπάρχουν αναφορές σε εφημερίδες της εποχής που μπορεί να αναφέρουν την εξορία Ελλήνων καταδίκων. - Έρευνες και βιβλιογραφία
- “The Greeks in Australia” του Άρθουρ Μάουντζογλου: Αυτό το βιβλίο αναφέρει την ιστορία των πρώτων Ελλήνων στην Αυστραλία, συμπεριλαμβανομένων των καταδίκων. Είναι μια καλή πηγή για να ξεκινήσετε την έρευνά σας.
- “Greek Pioneers in Australia” της Άννας Καρδάση: Αυτή η έρευνα εξετάζει τον ρόλο των Ελλήνων στην ανάπτυξη της Αυστραλίας, συμπεριλαμβανομένων των πρώτων μεταναστών και καταδίκων.
- Ελληνικές Κοινότητες στην Αυστραλία
Οι ελληνικές κοινότητες στην Αυστραλία, όπως η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα της Αυστραλίας, μπορεί να διαθέτουν αρχεία ή να μπορούν να σας κατευθύνουν σε σχετικές πηγές. Επικοινωνήστε με τους τοπικούς ιστορικούς ή ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με το θέμα. - Ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις
Αναζητήστε ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις σε πλατφόρμες όπως το JSTOR ή το Google Scholar. Χρησιμοποιήστε όρους αναζήτησης όπως “Greek convicts Australia 19th century” ή “Hydra Spetses pirates Malta”.
Συγκεκριμένες ιστορικές αναφορές
- Εφημερίδες της εποχής: Οι εφημερίδες της Αυστραλίας και της Βρετανίας κατά τον 19ο αιώνα περιέχουν αναφορές για καταδίκους από διάφορες εθνότητες, συμπεριλαμβανομένων Ελλήνων και Ιταλών. Για παράδειγμα, η εφημερίδα “The Sydney Gazette” μπορεί να περιέχει σχετικές πληροφορίες.
- Βρετανικά Ναυτικά Αρχεία: Τα αρχεία του βρετανικού ναυτικού περιγράφουν περιπτώσεις πειρατών που συνελήφθησαν και εξορίστηκαν. Αυτά τα αρχεία μπορούν να βρεθούν στο National Archives UK (nationalarchives.gov.uk).
Παραπομπές σε δημοσιεύσεις
- “The Greeks in Australia” by Arthur Moumtzoglou:
- Αυτό το βιβλίο αναφέρει την ιστορία των πρώτων Ελλήνων στην Αυστραλία, συμπεριλαμβανομένων των καταδίκων. Είναι μια καλή πηγή για να ξεκινήσετε την έρευνά σας.
- “Greek Pioneers in Australia” by Anna Cardassi:
- Αυτή η έρευνα εξετάζει τον ρόλο των Ελλήνων στην ανάπτυξη της Αυστραλίας, συμπεριλαμβανομένων των πρώτων μεταναστών και καταδίκων.
- “The Sydney Gazette”:
- Αυτή η εφημερίδα της εποχής μπορεί να περιέχει αναφορές για καταδίκους από την Ελλάδα και την Ιταλία. Μπορείτε να αναζητήσετε ψηφιοποιημένα αρχεία μέσω της πλατφόρμας Trove.
Συμβουλή για περαιτέρω έρευνα
Αν θέλετε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες ή να εντοπίσετε απόμακρους συγγενείς σας, μπορείτε να επικοινωνήσετε με:
- Την Ελληνική Κοινότητα της Αυστραλίας, η οποία μπορεί να διαθέτει αρχεία ή να μπορεί να σας κατευθύνει σε σχετικές πηγές.
- Τα Αρχεία της Αυστραλίας, όπως τα State Archives & Records NSW ή τα National Archives of Australia.
- Τους τοπικούς ιστορικούς ή ερευνητές που έχουν ασχοληθεί με το θέμα.
Η ιστορία του Γεώργιου Βασιλάκη και των πρώτων Ελλήνων πειρατών του Αργοσαρωνικού που εξορίστηκαν στην Αυστραλία, μαζί με άλλους Ιταλούς, είναι μια σημαντική πτυχή της ελληνικής και ιταλική διασποράς. Αν και οι πηγές είναι περιορισμένες και σκόρπιες, συχνά ανάμεικτες με αγγλικά ονόματα διότι επικρατούσε πλήρης αναλφαβητισμός μεταξύ των καταδίκων, τα αρχεία της Αυστραλίας και της Βρετανίας προσφέρουν αρκετές πληροφορίες για να επιβεβαιώσουν αυτή την ιστορικά επιβεβαιωμένη εκδοχή. Για μια πλήρη λίστα ονομάτων και αναφορών, θα χρειαστεί να ερευνήσετε τα πλήρη αρχεία και να συμβουλευτείτε ειδικούς ερευνητές στον τομέα.
Συμπέρασμα και ανάμνηση της ναυτικής οικογένειάς μου στον Αργοσαρωνικό
Η ιστορία των πειρατών του Αργοσαρωνικού και της εξορίας τους στην Αυστραλία είναι μια ιστορία ανθρώπινου πόνου, αντοχής και ελπίδας που συνδέεται άμεσα με τις ιστορίες πολλών από εμάς. Αυτοί οι άνθρωποι, που αναγκάστηκαν να αφήσουν τα πάντα πίσω τους, έγιναν οι πρώτοι Έλληνες της Αυστραλίας, μαζί με άλλους Ιταλούς “συναδέλφους τους” και άνοιξαν τον δρόμο για τις μεταγενέστερες μεταναστευτικές ροές, αποτελώντας ιστορικά τις δυο μεγαλύτερες πληθυσμιακά κοινότητες μεταναστών στον Νέο Κόσμο. Η κληρονομιά τους ζει ακόμα, θυμίζοντας ότι η μετανάστευση είναι πάντα μια πονεμένη ιστορία ανθρώπων που αναζητούν μια καλύτερη ζωή.
Ο συγγραφέας Ανδρούτσος είναι απόγονος της οικογένειας Κολιανδρούτσου, ιταλόφωνοι Αρβανίτες μισθοφόροι στρατιώτες των Βενετών στο Ναύπλιο, κάτοικοι της Αρβανιτιάς για αιώνες, πριν αναγκαστούν να το αφήσουν με την άφιξη των Οθωμανών το 1715, άλλοι προς τον Μοριά κι άλλοι προς τη Σικελία. Ο μητρικός προπάππος μου Κολιανδρούτσος (Κόλια = Νικόλας στα Αλβανικά, + Andreuccio = Ανδρούτσος στα ιταλικά ήταν τίτλος μισθοφόρου, συνώνυμο του “επιτηρητής, επιστάτης, φύλακας, σωματοφύλακας, έμπιστος άνδρας”) ίδρυσε τον οικισμό Castello delle Spezie, σημερινές Σπέτσες για να διατηρήσει επιχειρησιακή ανεξαρτησία του πειρατή στη θάλασσα.
Μετά τα Ορλωφικά και την επιδρομή των Τουρκαλβανών Κοσοβάρων στο νησί για αντίποινα των Οθωμανών, φυγαδεύτηκαν με βάρκες στον Πραστό Κυνουρίας, κεφαλοχώρι και εμπορικό κέντρο του Μοριά. Τσάκονες και Σπετσιώτες έφτιαξαν έναν εντελώς πρωτότυπο συμμετοχικό και πολύ σπουδαίο στόλο για εμπόριο της Πελοποννήσου με την Κωσταντινούπολη με την άδεια του σουλτάνου. Εγγόνια του Κολιανδρούτσου, τα 4 αδέλφια της οικογένειας των Ανδρούτσων, πλοιοκτήτες Σπετσιώτες και αργότερα ναύαρχοι του ελληνικού στόλου, έγιναν οι κορυφαίοι καπετάνιοι του αγώνα της ανεξαρτησίας κατά των Οθωμανών, βάζοντας τον Σπετσιώτικο στόλο πρώτο στη ναυμαχία υπέρ του κινήματος του Μοριά με τον Κωλοκοτρώνη ηγέτη. Σήμερα εορτάζονται και τιμώνται ως εθνικοί ήρωες.
el.wikipedia.org/wiki/Γεώργιος_Ανδρούτσος
Με την καταστροφή του Πραστού από τον Αιγύπτιο καταδρομέα των Οθωμανών Ιμπραήμ το 1826, εξαναγκάστηκαν να μετακινηθούν στις κορυφές του Μαλέα, απρόσιτο για τους Τούρκους σημερινό Πάρνωνα, όπου γεννήθηκε ο παππούς μου Ευάγγελος Ανδρούτσος και ο αδελφός του Μακεδονομάχος Ζαχαρίας, αρχηγός των Ιερολοχιτών με το στρατιωτικό παρατσούκλι “Καπετάν Φούφας” που θυσιάστηκε το 1907 στον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας στο χωριό της Κοζάνης που φέρει προς τιμή του το όνομά του: Φούφας.
el.wikipedia.org/wiki/Φούφας_Κοζάνης
Ο αδελφός του παππού μου Ευάγγελου, ο Ζαχαρίας Ανδρούτσος (ή Παπαδάς) με το στρατιωτικό παρατσούκλι «καπετάν Φούφας» (1876-1907) ήταν Μακεδονομάχος, οπλαρχηγός από το Πλατανάκι Κυνουρίας, ελεύθερο χωριό του Πάρνωνα, οικισμός φυγάδων του λεηλατουμένου Πραστού όπου γεννήθηκε η μάνα μου Μαργαρίτα Ανδρούτσου. Τη νύχτα της 7ης προς 8η Μαΐου 1907 ο Παπαδάς, θείος της, ως εθελοντής πολεμιστής του ελληνικού στρατού, (Ιερολοχίτες), επιτέθηκε με τους άνδρες του στο χωριό Παλαιοχώρι εναντίον Βούλγαρων κομιτατζήδων. Στη μάχη που ακολούθησε βρήκε τον θάνατο μαζί με τέσσερις άνδρες του. Τη θέση του (και τη δόξα του!) πήρε στη συνέχεια ο μεγαλοαστός Παύλος Μελάς. Το χωριό προς τιμή του μετονομάστηκε σε Φούφας.
https://www.dimokratia.gr/ellada/313149/katarreei-to-archontiko-toy-kapetan-foyfa/
