Νέφος σκόνης από τη Σαχάρα πλήττει Ελλάδα και Ιταλία: Συνδέεται με την κλιματική κρίση;
Σκόνη από την έρημο της Σαχάρας σκεπάζει για άλλη μια φορά την Ελλάδα και την Ιταλία, προκαλώντας θολό ουρανό, κακή ποιότητα αέρα και αναπνευστικά προβλήματα στους κατοίκους. Το φαινόμενο, γνωστό ως “ερυθρά βροχή”, δεν είναι σπάνιο, αλλά η συχνότητα και η έντασή του αυξάνονται τα τελευταία χρόνια, εγείροντας ανησυχίες για τη σύνδεσή του με την κλιματική αλλαγή.
Πώς δημιουργείται το φαινόμενο;
Η σκόνη από τη Σαχάρα μεταφέρεται στην Ευρώπη από ισχυρούς ανέμους, γνωστούς ως “jet streams”. Η άνοδος της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής ξηραίνει το έδαφος στην έρημο, καθιστώντας το πιο ευάλωτο στην διάβρωση από τον άνεμο. Η συχνότητα και η ένταση των ανέμων, επίσης, επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή, μεταφέροντας μεγαλύτερες ποσότητες σκόνης προς την ξηρά, άνυδρη και υπερθερμασμένη Ευρώπη.
Συνδέεται με την κλιματική κρίση;
Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι η αύξηση της συχνότητας και της έντασης του φαινομένου “ερυθρά βροχή” συνδέεται άμεσα με την κλιματική κρίση. Η ξηρασία στην έρημο της Σαχάρας, η άνοδος της θερμοκρασίας και η αλλαγή στα μοτίβα των ανέμων αποτελούν όλα επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής που συμβάλλουν στην μεταφορά σκόνης στην Ευρώπη.
Επιπτώσεις στην υγεία:
Η σκόνη από τη Σαχάρα μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, ιδιαίτερα για άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, ηλικιωμένους και παιδιά. Η εισπνοή σωματιδίων σκόνης μπορεί να προκαλέσει βήχα, πονόλαιμο, δυσκολία στην αναπνοή, επιδείνωση άσθματος και αλλεργιών, ακόμα και καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Τρόποι αντιμετώπισης, έστω και ως απλά μέτρα πρόληψης όσο η κλιματική κρίση δεν αντιμετωπίζεται στη ρίζα της, με ριζοσπαστικές αλλαγές με παγκόσμιο ορίζοντα:
- Περιορισμός της έκθεσης: Κατά τη διάρκεια περιόδων με υψηλή συγκέντρωση σκόνης, συνιστάται η παραμονή σε κλειστούς χώρους, η χρήση μάσκας υψηλής απόδοσης (N95 ή FFP2) και η αποφυγή σωματικής άσκησης σε εξωτερικούς χώρους.
- Ενημέρωση: Η παρακολούθηση των δεικτών ποιότητας αέρα και η ενημέρωση από τις αρμόδιες υπηρεσίες υγείας είναι απαραίτητες για την λήψη προφυλάξεων.
- Διεθνής συνεργασία: Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η πρόληψη της ξηρασίας στην έρημο της Σαχάρας απαιτούν διεθνή συνεργασία και υλοποίηση πολιτικών για την μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Προοπτικές: Η αύξηση της συχνότητας και της έντασης του φαινομένου “ερυθρά βροχή” που κάποτε αφορούσε αποκλειστικά τη Λατινική Αμερική και η Σαχάρα εμπλούτιζε κάθε χρόνο με πολύτιμα θρεπτικά στοιχεία τα δάση της Αμαζονίας, αποτελεί μια ανησυχητική τάση που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Η υιοθέτηση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η διεθνής συνεργασία για την πρόληψη της ξηρασίας και η ενημέρωση του κοινού για την προστασία της υγείας είναι απαραίτητα βήματα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Αλλά μόνο σε διεθνές πλαίσιο διπλωματίας κρατών και πολιτών είναι δυνατή μια πολιτική αποτροπής της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της ρύπανσης, που αποτελούν τα πραγματικά αίτια της κλιματικής κρίσης. Ελλάδα και Ιταλία μαζί με όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, οφείλουμε να ενεργοποιήσουμε χωρίς άλλη καθυστέρηση όλα τα μέτρα που προτείνει η επιστημονική κοινότητα για την πρόληψη της διάβρωσης εδάφους, δημιουργία υδάτινων ταμιευτήρων λευκού άνθρακα για άρδευση, ύδρευση, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, εναλλακτικές πηγές ενέργειας με αιολικά και ηλιακά πάρκα, εν αναμονή της καθαρής πυρηνικής ενέργειας με ψυχρή σύντηση υδρογόνου, πρακτικά ανεξάντλητου, χωρίς ραδιενεργά κατάλοιπα.
